Учебник языка эсперанто. Основной курс - Борис Григорьевич Колкер

Задания

13.1. Что означают следующие слова?

Adresato; disflori; ekĝoji; silentema; vendistino; kritikinda; kritikenda; kritikota; fiŝeto; katideto; fajreto; fajrero; fajrereto; neĝero; supujo; ŝaŝlikejo; transoceana; maldolĉega; antaǔlasta; ambaǔmane; ĉiamaniere; alimaniere; ĉirkaǔhaki; deturni; eltrinkinte; ĝissate; kontraǔa; multsignifa; plisimpligi; subakva; rapidado; kokinaĵo; sampatrujano; anstataǔanto; geamantoj; aperonta; almovi; almiksi; interkonatiĝi; aĉulo; ebligi; forigenda; ilujo; piedingo; rebrilo; enpaŝi; laǔlonge; senesperiga; misformi; tekulereto; supkulero; peklita pomo; peklaĵo; peklakvo.

13.2. Переведите сочетания:

inter la vivo kaj morto; labori super si; halti ĉe ĉiu vorto; dum spektaklo; el sub la tablo; apud lignofajro; malgraǔ la pluvo; peco da pano; eliri el post la domo; ekde la venonta jaro; danki pro helpo; por nenio en la mondo; dank' al via decidemo; krom sia laboro li scias nenion; dormu anstataǔ promeni; fermu la pordon antaǔ ol foriri; trans fenestro; agi sen pensi pri rezultoj; sata je promesoj; pagi por libro; preta por forveturo; al li okazis malfeliĉo; ĉirkaǔ la noktomezo; maldormi tra la tuta nokto; ekster ligo kun la estanteco; sidi vizaĝo kontraǔ vizaĝo; ŝaŝliko laǔ kartvela maniero; preni kuracilon po kulereto.

13.3. Переведите фразы:

Hakado de ligno donas lignerojn.

Mi repagos al vi per la sama monero.

Montru moneron, ĉio fariĝos.

Foriris bovido, revenis bovo.

Hejma bovidino estas pli bona, ol transmara bovino.

Ĝi estas nek viando, nek fiŝo.

Gasto tro petata foriras malsata.

Perdiĝas per pruntedono amiko kaj mono.

Ĉiu patrino amas sian idon.

Aĵo promesita estas aĵo plenumenda.

La maro kunigas la regionojn, kiujn ĝi disigas (A. Pope/Poǔp).

Por ke la laboro en Esperanto-klubo sukcesu, ĝi devas esti farata de ĉiuj ĝiaj anoj.

La kapo kiel kaserolo, sed da saĝo – eĉ ne unu kulero.

Post ananaso, peklita pomo ne estas bongusta.

Post salita manĝaĵo ĉio ŝajnas sengusta.

Oni ekkonas la bovon laǔ la vido, sed la malsaĝulon laǔ lia rido.

La buterpano falas kutime kun la butero malsupre.

Pli bone apude najbaro, ol frato post arbaro.

Vi ne povas reteni ĉi tagon, sed vi povas ne perdi ĝin.

Faru hodiaǔ, kion vi povas – morgaǔ vi, eble, okazon ne trovos.

Vi sekretos al edzino, ŝi sekretos al fratino, kaj tiel la sekreto promenados sen fino.

Fiŝo scias pri naĝo ankaǔ sen via saĝo.

Estas malfacile kapti nigran katon en malluma ĉambro, precipe, kiam ĝi tie ne estas (Konfucio).

Ju pli rapide vi faros tion, des pli bone estos por vi.

Sukero kaj salo estas malamikoj de la homo.

Necesas bruli por la aliaj, sed ne forbruli mem (T. N. Granovskij).

Kiu ne gustumis la maldolĉan, ne scias, kio estas la dolĉa.

Pli bona estas maldolĉa vero, ol dolĉa malvero.

Malsato estas la plej bona kuracisto (Cicerono).

La hundo de tri mastroj ĉiam malsatas.

Renkontiĝo estas komenco de disiĝo.

La pomo ne falas malproksime de la pomujo.

Pli bone ne ĝisiri, ol veni tro malproksimen.

La hodiaǔa ovo estas pli bona, ol morgaǔa kokino.

Kien iras unu ŝafo, tien iras la tuta ŝafaro.

Ju pli oni havas, des pli oni volas havi.

Tiom valoras la aĵo, por kiom ĝi povas esti vendota.

Kio ne restas en la memoro, ne estas memorinda.

La plej bona maniero longigi la vivon estas ne mallongigi ĝin (Seneko).

Kaptu la momenton!

Vivo sen amo estas la samo, kiel jaro sen printempo.

13.4. Переведите на эсперанто:

Когда я была в Венгрии, мои новые друзья приготовили замечательный обед. Самым вкусным был гуляш, родина которого – город Сегед. Меня часто спрашивают, как его готовят, и я решила рассказать вам об этом. Четыре нарезанные луковицы жарятся до золотистого цвета. Затем к ним добавляется красный перец и немного воды. Берут трёх цыплят по 800 граммов, режут каждого на восемь частей, кладут в кастрюлю с луком, закрывают крышкой и варят на очень слабом огне. Когда мясо наполовину готово, прибавляют нарезанный картофель, три нарезанные кружочками моркови и неполный стакан томатного соуса. Затем продолжают варить на очень слабом огне, добавляя понемногу воды, если это необходимо. Сделайте гуляш по-сегедски, и вы не пожалеете.

13.5. Составьте рассказ или диалог на одну из тем: а) вы с другом или с родственниками делаете покупки в гастрономе к празднику; б) вы готовите своё любимое блюдо; в) вы собираетесь в загородную поездку, обсуждаете, какие продукты следует взять с собой и что из них приготовить.

Очевидно, вы с удовлетворением отметили, что уже неплохо говорите на эсперанто. Развивайте на практике разговорные навыки, слушайте, как говорят другие на международном языке, и не бойтесь говорить сами. Говорите без напряжения, самым естественным образом, как на родном языке. Ведите дневник на эсперанто, думайте на нём. При этом старайтесь пользоваться преимущественно изученными словами. Но если очень необходимыми окажутся некоторые ещё не изученные слова, то не избегайте их, а посмотрите их перевод в словаре или спросите у знакомых. Мысленно переводите на эсперанто всё, что вам попадается на глаза: вывески, афиши, плакаты, заголовки статей в газетах. Когда вы слушаете лекции, телевизионные или радиопередачи, пытайтесь на ходу мысленно переводить слышимое, хотя бы частично. Несмотря на первоначальные трудности, такая регулярная практика постепенно сделает из вас синхронного переводчика, владеющего всеми нюансами русского языка и эсперанто. Просите знатоков языка исправлять ваши ошибки. Не бойтесь критических замечаний, но