Паляўнiчы (на белорусском языке) - Джеймс Олдридж

Нарэшце, вось яно. Гэта не было асабiстае рашэнне Роя, гэта было вызваленне ад бязглуздай волi лёсу. Што б нi было ўжо страчана, Сент-Элен усё ж заставаўся ключом да ўсяго ягонага iснавання, i ўцячы яшчэ раз ён не здолее. Рой зразумеў, што ў ягоным жыццi ёсць штосьцi большае, чым адзiнота, страх i паражэнне. Трэба было змагацца. Ён даволi доўга жыў цвёрдай самадысцыплiнай, страх перад будучай бядой не мог авалодаць iм надоўга. Ён ведаў, што перш за ўсё яму трэба вярнуцца ў Муск-о-гi i ў Сент-Элен, назад да рэальнасцi, да непазбежнага вырашэння ўсяго далейшага жыцця, назад да Эндзi Эндруса.

Раздзел трынаццаты

Рой чакаў зручнага выпадку, каб прапанаваць сябрам выправiцца ў зваротны шлях. Пачаўся люты, i хутка трэба будзе спыняць любое паляванне. Ён разабраў усю сваю пушнiну, спакаваў яе, усведамляючы, што больш ён не падыме нiводнай скуркi. З ежай было складана, запас быў на зыходзе, i яны харчавалiся амаль выключна мясам. Акрамя таго, вакол iх у заказнiку стала выразна адчувацца небяспечная прысутнасць iншых людзей. Ужо некалькi разоў проста над галавой у iх з'яўляўся маленькi гiдраплан. Усё, здавалася, было падрыхтавана для вырашальнага сiгнала Роя да выступлення, але зручнага моманту не знаходзiлася.

Мэрэй зноў некуды знiк, а да Зела нельга было падступiцца. Гэты чалавечак даведаўся, што для Роя не сакрэт ягоныя падзвiгi атрутнiка. Акрамя таго Рой меркаваў, што Зел хоча давесцi свой тайнiк да такiх памераў, каб можна было яго даiць будучым летам i восенню. Зел быў так захоплены стварэннем гэтага таемнага склада, што зараз i не заiкаўся пра тое, каб паспяшацца з адыходам з заказнiка. Ён нават пераадолеў свой страх перад прысутнасцю пабочных у заказнiку i змрочна карыстаўся непаўторнай магчымасцю адразу паквiтацца за многiя гады няўдач. Рой не знаходзiў сiлы нi крытыкаваць, нi прыспешваць Зела. Ён не мог перашкаджаць чалавеку, якi адчайна змагаўся з сiлай абставiн.

Аднак трывога Роя ўсё большала.

Ён ведаў, што рана цi позна, як толькi паблiзу з'явяцца пушныя абходчыкi альбо леснiкi, iхняя прысутнасць будзе выяўлена. I Мэрэй толькi спрыяў гэтаму. Падчас яго адсутнасцi буйнакалiберная вiнтоўка заяўляла пра сябе гучна i часта, i Рой пачынаў думаць, што лес назаўсёды праглынуў Сахатага. Рой вырашыў, калi Сахаты хутка не вернецца, iсцi без яго, нават без iх абодвух, калi спатрэбiцца.

Але атрымалася так, што менавiта Зел i прымусiў iх зняцца з месца.

У адсутнасць Мэрэя Рой, у дадатак да лоўлi баброў, звычайна абходзiў i ягоныя пасткi на звярыных сцежках, i на адной з такiх сцежак яго дагнаў Зел. Быў моцны, пякучы мароз, i змерзлы Рой прысеў, каб перакусiць кавалкам халоднай ласяцiны разам з рэшткамi марынаваных памiдораў са слоiка Джын.

- Рой! - задыхаючыся прашаптаў Зел. - Рой, iдзi хутчэй, зiрнi сам. Лопнiце мае вочы, калi зараз нейкiя два д'яблы не пракладваюць сцежку па схiле. Пайшлi на вяршыню. Iдзi хутчэй!

Дажоўваючы ласяцiну, Рой iшоў за Зелам да блiжэйшай вяршынi - крутога пiка з пляцоўкай наверсе. Зел асцярожна запоўз на пляцоўку i паказаў Рою на асветлены сонцам пакаты схiл, як ён казаў, ён бачыў цi то дзве, цi то тры чалавечыя фiгуры.

- Паслухай, Зел, - сказаў Рой. - Як ты мог што-небудзь убачыць на такой адлегласцi? А мо гэта проста аленiха з дзiцем?

- Двухногая аленiха? - з'едлiва адказаў напарнiку Зел.

- На такой адлегласцi што хочаш можа здацца!

- Пачакай, сам убачыш, - сказаў Зел. - Калi яны сапраўды пракладваюць сцежку, яны з'явяцца на тым жа схiле, толькi вышэй. Пачакай, зiрнi...

Рой скончыў ласяцiну i пачаў назiраць за далёкiм схiлам. На iм была сотня адкрытых палосаў памiж купкамi соснаў, i на кожнай з iх маглi з'явiцца людзi, якiя прабiвалi сцежку. Калi яны з'явяцца на гэтым схiле, за пяць мiль адсюль, значыць, яны iдуць на поўдзень, але Рой пакуль яшчэ не надта давяраў паведамленню Зела.

- Глядзi! - прашаптаў Зел i ледзь не падскочыў ад узбуджанасцi. - Глядзi вунь на тую адкрытую палоску памiж сухiмi клёнамi. Глядзi!

- А ты маеш рацыю, - сказаў Рой, бо ён выразна ўбачыў дзве маленькiя чорныя фiгуркi, гэта праўда былi людзi. Яны iшлi адзiн за адным, высока падымалi ногi, i таму нават на такой адлегласцi можна было беспамылкова сказаць, што яны чалавечага роду.

- I нi той, нi другi не Мэрэй, - сказаў Зел. - Занадта малыя.

- Мо гэта якраз тыя браканьеры, - выказаў меркаванне Рой, але ён ведаў, што гэта не так.

- Абходчыкi! - заенчыў Зел i нагнуўся. Адна з фiгур падняла рукi, быццам падносячы да вачэй бiнокль. - Абходчыкi або леснiкi! - паўтарыў Зел. - Трэба ўцякаць адсюль.

- Трэба паглядзець, што яны будуць рабiць, - хутка запярэчыў Рой i ўтрымаў Зела. - Паглядзiм, куды яны пойдуць.

Пакуль яны гаварылi, чалавечкi паднялiся на вяршыню i сталi азiрацца, затым павярнулi на сорак пяць градусаў i пайшлi назад, на паўночны захад. Рой iмгненна павярнуўся, пачаў узiрацца ў паўночныя хрыбты i хутка ўбачыў тое, што i чакаў убачыць.

- Вунь там яшчэ двое, - сказаў ён Зелу i паказаў на поўначы яшчэ дзве фiгуркi, якiя на iмгненне з'явiлiся на хрыбце. - Бачыш, што яны робяць? спытаў ён у Зела. - Чацвёрка праходзiць усю мясцовасць зiгзагамi. Яны прачэсваюць участак за ўчасткам не горш за леснiкоў. Так, Зел, пара канчаць. Пайшлi ў хацiну - i гайда.

- А як жа Сахаты? - спытаў Зел.

- А ты ведаеш, дзе ён зараз?

- Не, але трэба паспрабаваць знайсцi яго. I як быць з пасткамi?

- Кiнуць. Нам нельга марудзiць, калi яны пойдуць у наш бок. Пайшлi адсюль, i хутчэй. - Рой ужо таптаў снег сваiмi кароткiмi гумовiкамi, выкiдваючы наперад рукi, каб iхняя вага падштурхоўвала яго наперад.

- Калi мы пойдзем без Сахатага, - подбегам паспяваючы за Роем, гаварыў Зел, - дык ён можа папасцiся. Трэба шукаць яго альбо хоць неяк папярэдзiць.

- Калi ты захочаш папярэджваць яго стрэламi, - сказаў Рой, - тады ўся гэтая хеўра адразу яс навалiцца на нас. Сахаты, вiдаць, ужо сам заўважыў гэтых законнiкаў. Пайшлi... Хутчэй!

- А мне здаецца, што трэба даць некалькi стрэлаў.

У Роя быў вiнчэстэр, але ён рашуча паўтарыў сваё "не".

- Пачакай, вось выберамся з хацiны ў лес - тады iншая справа, - сказаў ён. - Будзем на сцежцы, тады страляй колькi хочаш.

Рой прыспешыў хаду, стараючыся iсцi па нiзiнах i не чакаючы Зела. За сабой ён пакiдаў пратаптаную сцежку, па якой Зелу лёгка было iсцi ўслед.

- I дзе гэта Сахаты? - пытаўся ў сябе Рой, падыходзячы нарэшце да хацiны i ведаючы, што не пакiне яе, пакуль не зробiць хоць нейкай спробы знайсцi Мэрэя альбо папярэдзiць яго. - I дзе падзеўся гэты валацуга?

А валацуга тым часам быў у хацiне, скiдваў з палiц пустыя слоiкi, зрываў са сцен скуры, адзенне i розны рыштунак. Ён ужо амаль закончыў гэты пагром i быў заняты дзяльбой рэшткаў хлеба i цукру.

- Я так i думаў, што вы хутка з'явiцеся, - спакойна сказаў ён Рою. - А дзе Зел?

- Iдзе. Ты бачыў гэтых малойчыкаў?

- Вядома. Я за iмi два днi сачыў. Сёння ранiцай я праскочыў проста ў iх пад носам. Ну, вы сабралiся? - Мэрэй набiваў свой мех нейкiм адзеннем. Дапамажы мне спусцiць гэтае смецце ў возера, - папрасiў ён.

Рой дапамог яму аднесцi да палонкi ў замерзлым возеры цэлую кучу пустых бляшанак, вядро, бутэлькi, кацялок, гаршкi, сапсаваныя пасткi, пустыя каробкi ад патронаў. Яны звязалi вяроўкай усе гэтыя здраднiцкiя доказы iхняй прысутнасцi i затапiлi ў возеры, затым вярнулiся ў хацiну, дзе ўжо збiраўся ў дарогу Зел.

- Калi ты вярнуўся? - спытаў ён у Мэрэя.

- Не вельмi даўно, - адказаў Мэрэй.

- Чаму ты не прыйшоў раней, каб папярэдзiць нас? - дапытваўся Зел.

- Вось зануда! - сказаў Мэрэй. - Гэта што, чарговая порцыя воцату? Патрымай яе ў сябе, бо як стукну па галаве прыкладам. Я ачышчаў хацiну. Я ведаў, што вы i самi заўважыце гэтых следапытаў, як яны блукаюць па лесе.

Мэрэй быў азмрочаны, але ён зусiм не так злаваўся i спяшаўся, як хацеў гэта паказаць. Ён спакойна ўсеўся i пачаў мяняць шкарпэткi, пакуль яго спадарожнiкi хутка заканчвалi ўкладку адзення, прыбораў для галення, коўдраў, правiзii i пушнiны.

- Ведаеце, што можна было б зрабiць? - сказаў Мэрэй, няспешна i з веданнем справы скручваючы папяросу. - Можна было б знайсцi тут у лесе надзейную мясцiну i залегчы там, пакуль не сыдуць адсюль гэтыя законапаслухмяныя халуi.

- Залягай на здароўе! - адрэзаў Рой.

- А якi сэнс пакiдаць заказнiк, пакуль мы не вычарпалi ўсiх яго магчымасцяў, - сказаў Мэрэй. - У лесе гэтыя малойчыкi нас не знойдуць. Яны, вiдаць, i мiма гэтай хацiны пройдуць i не заўважаць.

- Магчыма, - сказаў Зел. - Але з мяне хопiць, Мэрэй. З мяне хопiць!

У Роя ўсё было сабрана i падрыхтавана. Мэрэй дапамог яму ўзвалiць за спiну цяжкi груз. Калi дапамагаў Зелу, ён засмяяўся, бо той ажно захiстаўся ад неверагодна цяжкай ношы.

- Крыху паквапiўся, - сказаў ён Зелу.

- Што ты гаворыш? - падазрона спытаў Зел, але адказу не было.

Затым Рой дапамог узвалiць мех Мэрэю.

- Можаш заставацца, калi хочаш, - сказаў Рой, - але я адчуваю сябе як загнаная лiса. Мне трэба пакiдаць памiж мной i абходчыкамi як мага больш адлегласцi. Так што рушым!

Мэрэй старанна зачынiў за сабой дзверы, а Рой праверыў вонкавую кладоўку, цi няма там правiзii. Яе засталося ў iх вельмi мала, па разлiках Роя - не больш як на тры днi.